朝代:清代
作者:查慎行
原文:
槃瓠遗种成野豻,充拓百粤西南间。桂林所属半猺獞,猺性稍驯獞性顽。
獞中廖三乃最狡,结砦背子藏神奸。义宁邑宰畏如虎,长恶不复加防闲。
康熙五十有六载,遂逞螫毒为民患。公然越境大劫杀,乘势摇动西江湾。
灵川楼侯奋髯怒,一念轸恤周恫瘝。请于中丞愿剿贼,朝发夕下无留艰。
官军压境屹不动,旁睨翻笑书生孱。岂知仁者必有勇,勇气远过齐成见。
力捐百镒铸戎器,更募丁庄逾千锾。仲冬誓师谒神庙,声并泪下垂潸潸。
与神幽明共守土,捍篽灾患宜相关。狼贪豕突忍坐视,一任满耳啼孤鳏。
阵图兵法贮腹笥,临事布置神安间。先营壁坞后粻鞴,下极坑谷高跻攀。
天寒雪少但瘴雾,地尽石出皆榛菅。孤军深阻三百里,间道别取千寻山。
贼巢渐近径弥恶,出贼不料攻而环。焚林燎穴何处遁,照耀岩壑朱旗殷。
渠魁就歼胁从赦,散以?亩阊阎阛。自从出疆迨饮至,三十五日师旋般。
明朝献馘上幕府,队仗整肃排班班。受成例应给大赍,为国惜费情非悭。
有酒盈缸其色碧,有羊在牵其首朌。侯不居功以归众,单醪挟纩胥均颁。
人传封事上北阙,我适问道将西还。过侯治下暂弭楫,为我扫榻开门闩。
杯阑抵几听陈说,窃叹胆气何其豩。如闻鼓鼙作余力,如睹介胄当躬擐。
朝廷设官镇群獠,文武分职毋相奸。至令儒臣建伟绩,壮士毋乃多赪颜。
是庸作歌勒诸石,义在小雅谁能删。他年采入《桂海志》,碑额不愧书平蛮。
pán hù yí zhǒng chéng yě àn , chōng tuò bǎi yuè xī nán jiān 。 guì lín suǒ shǔ bàn yáo tóng , yáo xìng shāo xùn tóng xìng wán 。
tóng zhōng liào sān nǎi zuì jiǎo , jié zhài bēi zǐ cáng shén jiān 。 yì níng yì zǎi wèi rú hǔ , cháng è bù fù jiā fáng xián 。
kāng xī wǔ shí yǒu liù zài , suì chěng shì dú wèi mín huàn 。 gōng rán yuè jìng dà jié shā , chéng shì yáo dòng xī jiāng wān 。
líng chuān lóu hóu fèn rán nù , yī niàn zhěn xù zhōu dòng guān 。 qǐng yú zhōng chéng yuàn jiǎo zéi , cháo fā xī xià wú liú jiān 。
guān jūn yā jìng yì bù dòng , páng nì fān xiào shū shēng chán 。 qǐ zhī rén zhě bì yǒu yǒng , yǒng qì yuǎn guò qí chéng jiàn 。
lì juān bǎi yì zhù róng qì , gèng mù dīng zhuāng yú qiān huán 。 zhòng dōng shì shī yè shén miào , shēng bìng lèi xià chuí shān shān 。
yǔ shén yōu míng gòng shǒu tǔ , hàn yù zāi huàn yí xiāng guān 。 láng tān shǐ tū rěn zuò shì , yī rèn mǎn ěr tí gū guān 。
zhèn tú bīng fǎ zhù fù sì , lín shì bù zhì shén ān jiān 。 xiān yíng bì wù hòu zhāng bèi , xià jí kēng gǔ gāo jī pān 。
tiān hán xuě shǎo dàn zhàng wù , dì jìn shí chū jiē zhēn jiān 。 gū jūn shēn zǔ sān bǎi lǐ , jiàn dào bié qǔ qiān xún shān 。
zéi cháo jiàn jìn jìng mí è , chū zéi bù liào gōng ér huán 。 fén lín liáo xué hé chù dùn , zhào yào yán hè zhū qí yīn 。
qú kuí jiù jiān xié cóng shè , sàn yǐ ? ? mǔ chāng yán huán 。 zì cóng chū jiāng dài yǐn zhì , sān shí wǔ rì shī xuán bān 。
míng cháo xiàn guó shàng mù fǔ , duì zhàng zhěng sù pái bān bān 。 shòu chéng lì yīng gěi dà jī , wèi guó xī fèi qíng fēi qiān 。
yǒu jiǔ yíng gāng qí sè bì , yǒu yáng zài qiān qí shǒu fén 。 hóu bù jū gōng yǐ guī zhòng , dān láo xié kuàng xū jūn bān 。
rén chuán fēng shì shàng běi quē , wǒ shì wèn dào jiāng xī hái 。 guò hóu zhì xià zàn mǐ jí , wèi wǒ sǎo tà kāi mén shuān 。
bēi lán dǐ jǐ tīng chén shuō , qiè tàn dǎn qì hé qí bīn 。 rú wén gǔ pí zuò yú lì , rú dǔ jiè zhòu dāng gōng huàn 。
cháo tíng shè guān zhèn qún liáo , wén wǔ fēn zhí wú xiāng jiān 。 zhì lìng rú chén jiàn wěi jì , zhuàng shì wú nǎi duō chēng yán 。
shì yōng zuò gē lè zhū shí , yì zài xiǎo yǎ shuí néng shān 。 tā nián cǎi rù 《 guì hǎi zhì 》 , bēi é bù kuì shū píng mán 。