朝代:清代
作者:姚燮
原文:
暗屋啼怪鸮,荒门逸瘈狗。鬼兵渡浃来,海城已无守。
昼天黄温温,凋阳不成曛。似有五色虹,宛委城西闉。
西闉茅盖楣,烈妇之所栖。烈妇留金氏,嫁为郑生妻。
烈妇有两女,烈妇有两儿。大儿十许龄,少女襁褓持。
少儿同大女,娇笑痴能啼。郑生苦佣书,烈妇苦织丝。
佣书复织丝,寒絮饥则糜。烈妇不怨贫,郑生不怨贱。
圭珏埋暗沙,精采有谁见?辛年八月杪,鳌柱东南倾。
河水无寸止,路泥无尺平。河水多流尸,尸流水不洁。
腥风扬路泥,路泥有人血。生曰吾死忠,妇曰妾死节。
死节妾匪难,奈儿若女何?大树遭斧斨,安顾墙隅花?
死忠生匪难,奈何以为家?倾筐不可理,摛手愁乱麻。
烈妇语生前,点首泪洏涟。妇还语大儿,外家城南偏。
速往匿外家,鬼将踰邻墙。而娘有而爷,而爷男子强。
顾娘及弟妹,兼难顾儿生。鬼去儿再来,再来看而娘。
狒狒掉长尾,抢入西家庐。西家有妇姑,赤裸遭毒痡。
仰掌不及梁,俯首不得池。求死不能死,噤口哑哑呼。
亦有好男子,喁喁同槽猪。生云祸将及,妇云咄已急。
将鸩置酒中,缶斝流殷红。殷红琉璃光,大女汝来尝。
饮女递饮子,女殒子同死。怀中顾幼女,三年未离乳。
母死谁乳儿,此酒儿饮之。少女饮不辞,死得娘慰怡。
维时万类盲,髡钳堕元槁。斗室万古天,日月两心皎。
对卺何从容,正袂敢草草。魑魅窥其庭,反奔戒滋扰。
郑生有弱弟,入门见死嫂。可怜死嫂怀,犹将死女抱。
死嫂死在床,死兄死在地。死嫂身已寒,死兄死馀气。
有气殆可活,救之获渐苏。救之虽得苏,活我诚何辜?
忍以同命鸟,使其泉下孤。屋漏相神明,坦誓难模糊。
莫云郑生生,郑生心已死。死心从死妻,生身怙生子。
莫云烈妇死,烈妇魂实生。夜夜房屋隅,静闻呼儿声。
郑生吾旧友,负才称不羁。贻书告我详,属我哀以诗。
烈妇身中材,烈妇端容仪。夙见井臼间,枲布整裙鞋。
昔为草霜洁,今为河星稀。河星照独桑,独桑无蜷枝。
独桑如女贞,百尺青青枝。下有病马嘶,上有哀雏啼。
àn wū tí guài xiāo , huāng mén yì zhì gǒu 。 guǐ bīng dù jiā lái , hǎi chéng yǐ wú shǒu 。
zhòu tiān huáng wēn wēn , diāo yáng bù chéng xūn 。 sì yǒu wǔ sè hóng , wǎn wěi chéng xī yīn 。
xī yīn máo gài méi , liè fù zhī suǒ qī 。 liè fù liú jīn shì , jià wèi zhèng shēng qī 。
liè fù yǒu liǎng nǚ , liè fù yǒu liǎng ér 。 dà ér shí xǔ líng , shǎo nǚ qiǎng bǎo chí 。
shǎo ér tóng dà nǚ , jiāo xiào chī néng tí 。 zhèng shēng kǔ yōng shū , liè fù kǔ zhī sī 。
yōng shū fù zhī sī , hán xù jī zé mí 。 liè fù bù yuàn pín , zhèng shēng bù yuàn jiàn 。
guī jué mái àn shā , jīng cǎi yǒu shuí jiàn ? xīn nián bā yuè miǎo , áo zhù dōng nán qīng 。
hé shuǐ wú cùn zhǐ , lù ní wú chǐ píng 。 hé shuǐ duō liú shī , shī liú shuǐ bù jié 。
xīng fēng yáng lù ní , lù ní yǒu rén xiě 。 shēng yuē wú sǐ zhōng , fù yuē qiè sǐ jié 。
sǐ jié qiè fěi nán , nài ér ruò nǚ hé ? dà shù zāo fǔ qiāng , ān gù qiáng yú huā ?
sǐ zhōng shēng fěi nán , nài hé yǐ wèi jiā ? qīng kuāng bù kě lǐ , chī shǒu chóu luàn má 。
liè fù yǔ shēng qián , diǎn shǒu lèi ér lián 。 fù hái yǔ dà ér , wài jiā chéng nán piān 。
sù wǎng nì wài jiā , guǐ jiāng yú lín qiáng 。 ér niáng yǒu ér yé , ér yé nán zǐ qiáng 。
gù niáng jí dì mèi , jiān nán gù ér shēng 。 guǐ qù ér zài lái , zài lái kàn ér niáng 。
fèi fèi diào cháng wěi , qiǎng rù xī jiā lú 。 xī jiā yǒu fù gū , chì luǒ zāo dú pū 。
yǎng zhǎng bù jí liáng , fǔ shǒu bù dé chí 。 qiú sǐ bù néng sǐ , jìn kǒu yǎ yǎ hū 。
yì yǒu hǎo nán zǐ , yóng yóng tóng cáo zhū 。 shēng yún huò jiāng jí , fù yún duō yǐ jí 。
jiāng zhèn zhì jiǔ zhōng , fǒu jiǎ liú yān hóng 。 yān hóng liú lí guāng , dà nǚ rǔ lái cháng 。
yǐn nǚ dì yǐn zǐ , nǚ yǔn zǐ tóng sǐ 。 huái zhōng gù yòu nǚ , sān nián wèi lí rǔ 。
mǔ sǐ shuí rǔ ér , cǐ jiǔ ér yǐn zhī 。 shǎo nǚ yǐn bù cí , sǐ dé niáng wèi yí 。
wéi shí wàn lèi máng , kūn qián duò yuán gǎo 。 dòu shì wàn gǔ tiān , rì yuè liǎng xīn jiǎo 。
duì jǐn hé cóng róng , zhèng mèi gǎn cǎo cǎo 。 chī mèi kuī qí tíng , fǎn bēn jiè zī rǎo 。
zhèng shēng yǒu ruò dì , rù mén jiàn sǐ sǎo 。 kě lián sǐ sǎo huái , yóu jiāng sǐ nǚ bào 。
sǐ sǎo sǐ zài chuáng , sǐ xiōng sǐ zài dì 。 sǐ sǎo shēn yǐ hán , sǐ xiōng sǐ yú qì 。
yǒu qì dài kě huó , jiù zhī huò jiàn sū 。 jiù zhī suī dé sū , huó wǒ chéng hé gū ?
rěn yǐ tóng mìng niǎo , shǐ qí quán xià gū 。 wū lòu xiāng shén míng , tǎn shì nán mó hú 。
mò yún zhèng shēng shēng , zhèng shēng xīn yǐ sǐ 。 sǐ xīn cóng sǐ qī , shēng shēn hù shēng zǐ 。
mò yún liè fù sǐ , liè fù hún shí shēng 。 yè yè fáng wū yú , jìng wén hū ér shēng 。
zhèng shēng wú jiù yǒu , fù cái chēng bù jī 。 yí shū gào wǒ xiáng , shǔ wǒ āi yǐ shī 。
liè fù shēn zhōng cái , liè fù duān róng yí 。 sù jiàn jǐng jiù jiān , xǐ bù zhěng qún xié 。
xī wèi cǎo shuāng jié , jīn wèi hé xīng xī 。 hé xīng zhào dú sāng , dú sāng wú quán zhī 。
dú sāng rú nǚ zhēn , bǎi chǐ qīng qīng zhī 。 xià yǒu bìng mǎ sī , shàng yǒu āi chú tí 。