朝代:元代
作者:张养浩
原文:
天历元二载,西土罹荐饥。愚时拜中丞,帝曰汝往釐。
嗷嗷三辅间,十室九困疲。行者总沟瘠,居者恒馁而。
亲戚自鱼肉,遑恤父子离。鄠县民有贾,竭力奉母慈。
阖门为口四,一妻仍一儿。操瓢日行丐,有得归母贻。
不幸值虚往,见母颜忸怩。退省百无有,满屋风凄其。
以汤和糠籺,进母母不怡。曰我幼汝饲,非珍即甘饴。
而汝今我哺,以我犬豕为。况我老且病,累汝无几时。
子惧白其妻,无言第头垂。妻曰携此子,从鬻无问谁。
市呼不见售,复归泣涟洏。子心救火急,儿命累卵危。
阴携至他所,恩爱从此辞。解衣缢不殊,反为子禁持。
取盆拔佩刀,手足随纷披。绐云黄犬炙,雅于补衰宜。
母知口腹美,不悟骨肉亏。子幸母解颜,不计妻攒眉。
余闻惊此言,怒诘官失治。使民至如此,赈贷犹迟疑。
即引造行省,使细陈毫釐。且命出儿肉,阖府遍示之。
饤诸相坐前,余为失声悲。促掾状其故,闻上星夜驰。
或将复徭役,或将表门楣。或斥兼金赐,或选好爵縻。
上以劝臣子,下以安期颐。廷议必不爽,命下会有时。
昔人有埋子,天怜以金遗。复有货视者,哀鸣走通逵。
亦有弃半途,完侄与相随。未闻刃所爱,万古犹绝奇。
嗟哉贾生心,世俗彼乌知。毋以贾为忍,毋以贾为痴。
子失或再有,母失庸可追。孰能庭桂惜,使我堂萱萎。
惟其持是心,屠子如屠狸。粤从王政圮,风靡俗亦漓。
子囊钱贯朽,母箧无针锥。子妾曳绮罗,母裙露肤肌。
不虑亲犹天,以利为根基。不究身何来,以货为宗枝。
于物尚尔靳,矧乃襁褓私。嗟哉贾生心,堪为世俗规。
尝闻前哲言,一孝盖万疵。孝可包众善,孝可动两仪。
孝可神鬼格,孝可贤圣期。能孝斯能忠,厥心自亲移。
愿彼为人子,终身诵吾词。
tiān lì yuán èr zài , xī tǔ lí jiàn jī 。 yú shí bài zhōng chéng , dì yuē rǔ wǎng lí 。
áo áo sān fǔ jiān , shí shì jiǔ kùn pí 。 xíng zhě zǒng gōu jí , jū zhě héng něi ér 。
qīn qī zì yú ròu , huáng xù fù zǐ lí 。 hù xiàn mín yǒu jiǎ , jié lì fèng mǔ cí 。
hé mén wèi kǒu sì , yī qī réng yī ér 。 cāo piáo rì xíng gài , yǒu dé guī mǔ yí 。
bù xìng zhí xū wǎng , jiàn mǔ yán niǔ ní 。 tuì shěng bǎi wú yǒu , mǎn wū fēng qī qí 。
yǐ tāng hé kāng hé , jìn mǔ mǔ bù yí 。 yuē wǒ yòu rǔ sì , fēi zhēn jí gān yí 。
ér rǔ jīn wǒ bǔ , yǐ wǒ quǎn shǐ wèi 。 kuàng wǒ lǎo qiě bìng , léi rǔ wú jǐ shí 。
zǐ jù bái qí qī , wú yán dì tóu chuí 。 qī yuē xié cǐ zǐ , cóng yù wú wèn shuí 。
shì hū bù jiàn shòu , fù guī qì lián ér 。 zǐ xīn jiù huǒ jí , ér mìng léi luǎn wēi 。
yīn xié zhì tā suǒ , ēn ài cóng cǐ cí 。 jiě yī yì bù shū , fǎn wèi zǐ jīn chí 。
qǔ pén bá pèi dāo , shǒu zú suí fēn pī 。 dài yún huáng quǎn zhì , yǎ yú bǔ shuāi yí 。
mǔ zhī kǒu fù měi , bù wù gǔ ròu kuī 。 zǐ xìng mǔ jiě yán , bù jì qī zǎn méi 。
yú wén jīng cǐ yán , nù jié guān shī zhì 。 shǐ mín zhì rú cǐ , zhèn dài yóu chí yí 。
jí yǐn zào xíng shěng , shǐ xì chén háo lí 。 qiě mìng chū ér ròu , hé fǔ biàn shì zhī 。
dìng zhū xiāng zuò qián , yú wèi shī shēng bēi 。 cù yuàn zhuàng qí gù , wén shàng xīng yè chí 。
huò jiāng fù yáo yì , huò jiāng biǎo mén méi 。 huò chì jiān jīn cì , huò xuǎn hǎo jué mí 。
shàng yǐ quàn chén zǐ , xià yǐ ān qī yí 。 tíng yì bì bù shuǎng , mìng xià huì yǒu shí 。
xī rén yǒu mái zǐ , tiān lián yǐ jīn yí 。 fù yǒu huò shì zhě , āi míng zǒu tōng kuí 。
yì yǒu qì bàn tú , wán zhí yǔ xiāng suí 。 wèi wén rèn suǒ ài , wàn gǔ yóu jué qí 。
jiē zāi jiǎ shēng xīn , shì sú bǐ wū zhī 。 wú yǐ jiǎ wèi rěn , wú yǐ jiǎ wèi chī 。
zǐ shī huò zài yǒu , mǔ shī yōng kě zhuī 。 shú néng tíng guì xī , shǐ wǒ táng xuān wěi 。
wéi qí chí shì xīn , tú zǐ rú tú lí 。 yuè cóng wáng zhèng pǐ , fēng mǐ sú yì lí 。
zǐ náng qián guàn xiǔ , mǔ qiè wú zhēn zhuī 。 zǐ qiè yè qǐ luó , mǔ qún lòu fū jī 。
bù lǜ qīn yóu tiān , yǐ lì wèi gēn jī 。 bù jiū shēn hé lái , yǐ huò wèi zōng zhī 。
yú wù shàng ěr jìn , shěn nǎi qiǎng bǎo sī 。 jiē zāi jiǎ shēng xīn , kān wèi shì sú guī 。
cháng wén qián zhé yán , yī xiào gài wàn cī 。 xiào kě bāo zhòng shàn , xiào kě dòng liǎng yí 。
xiào kě shén guǐ gé , xiào kě xián shèng qī 。 néng xiào sī néng zhōng , jué xīn zì qīn yí 。
yuàn bǐ wèi rén zǐ , zhōng shēn sòng wú cí 。