朝代:宋代
作者:魏了翁
原文:
子云一去千馀载,惟有成都墨池在。草玄此地是邪非,玄文今在人谁知。
虽逃刘歆酱瓿阸,鼠壤蛛窠蠹鱼宅。岂无学者工探求,不讥僣圣几赘疣。
自从马邵造玄域,晁氏谱之张氏翼。亦云察矣人犹疑,试为诸老申其辞。
易书广大包天地,辞变象占都一致。世儒造入各不同,有一于此均为功。
况于易玄互相发,不同之同真善学。历家中首先黄钟,虽以坤复为初终。
纪日天正始牛宿,又以日星分左右。起从冬至易玄均,玄意欲取臣承君。
易书八八而用七,玄文九九而存一。易分六位中二五,臣志上通君下取。
玄以一五而为中,君道君尊臣代终。玄文主日易主岁,易书为经玄为纬。
谓玄于易地承天,就中邵子尤知玄。或云玄准卦气图,是图疑亦非圣书。
岂知中复与咸遇,乃是阴阳自然数。或云玄仿太初历,黄钟之分八十一。
岂知虚三与虚九,其数虽同其法否。或云玄象宗浑天,浑天方象包于圆。
岂知兼用盖天说,盖以舆地承纯乾。易虽无玄不为阙,易更得玄滋有发。
且如河图与洛书,发挥道数无遗馀。后来支干及声律,运气参同至太一。
与易并行人不讥,千岐万辙同一归。况玄于易同而异,何独于玄苦讥议。
子云之师曰林闾,鹤山之下谁其徒。自翻机杼作生活,律历图书无不合。
若非马邵晁张伦,后世几无扬子云。后世子云今继作,而此玄文终寂寞。
空馀绘象与棠阴,聊与文士供嘲吟。
zǐ yún yī qù qiān yú zài , wéi yǒu chéng dū mò chí zài 。 cǎo xuán cǐ dì shì xié fēi , xuán wén jīn zài rén shuí zhī 。
suī táo liú xīn jiàng bù è , shǔ rǎng zhū kē dù yú zhái 。 qǐ wú xué zhě gōng tàn qiú , bù jī tiě shèng jǐ zhuì yóu 。
zì cóng mǎ shào zào xuán yù , cháo shì pǔ zhī zhāng shì yì 。 yì yún chá yǐ rén yóu yí , shì wèi zhū lǎo shēn qí cí 。
yì shū guǎng dà bāo tiān dì , cí biàn xiàng zhàn dōu yī zhì 。 shì rú zào rù gè bù tóng , yǒu yī yú cǐ jūn wèi gōng 。
kuàng yú yì xuán hù xiāng fā , bù tóng zhī tóng zhēn shàn xué 。 lì jiā zhōng shǒu xiān huáng zhōng , suī yǐ kūn fù wèi chū zhōng 。
jì rì tiān zhèng shǐ niú sù , yòu yǐ rì xīng fēn zuǒ yòu 。 qǐ cóng dōng zhì yì xuán jūn , xuán yì yù qǔ chén chéng jūn 。
yì shū bā bā ér yòng qī , xuán wén jiǔ jiǔ ér cún yī 。 yì fēn liù wèi zhōng èr wǔ , chén zhì shàng tōng jūn xià qǔ 。
xuán yǐ yī wǔ ér wèi zhōng , jūn dào jūn zūn chén dài zhōng 。 xuán wén zhǔ rì yì zhǔ suì , yì shū wèi jīng xuán wèi wěi 。
wèi xuán yú yì dì chéng tiān , jiù zhōng shào zǐ yóu zhī xuán 。 huò yún xuán zhǔn guà qì tú , shì tú yí yì fēi shèng shū 。
qǐ zhī zhōng fù yǔ xián yù , nǎi shì yīn yáng zì rán shǔ 。 huò yún xuán fǎng tài chū lì , huáng zhōng zhī fēn bā shí yī 。
qǐ zhī xū sān yǔ xū jiǔ , qí shǔ suī tóng qí fǎ fǒu 。 huò yún xuán xiàng zōng hún tiān , hún tiān fāng xiàng bāo yú yuán 。
qǐ zhī jiān yòng gài tiān shuō , gài yǐ yú dì chéng chún qián 。 yì suī wú xuán bù wèi quē , yì gèng dé xuán zī yǒu fā 。
qiě rú hé tú yǔ luò shū , fā huī dào shǔ wú yí yú 。 hòu lái zhī gān jí shēng lǜ , yùn qì cān tóng zhì tài yī 。
yǔ yì bìng xíng rén bù jī , qiān qí wàn zhé tóng yī guī 。 kuàng xuán yú yì tóng ér yì , hé dú yú xuán kǔ jī yì 。
zǐ yún zhī shī yuē lín lǘ , hè shān zhī xià shuí qí tú 。 zì fān jī zhù zuò shēng huó , lǜ lì tú shū wú bù hé 。
ruò fēi mǎ shào cháo zhāng lún , hòu shì jǐ wú yáng zǐ yún 。 hòu shì zǐ yún jīn jì zuò , ér cǐ xuán wén zhōng jì mò 。
kōng yú huì xiàng yǔ táng yīn , liáo yǔ wén shì gòng cháo yín 。