朝代:明代
作者:黄淳耀
原文:
崇祯十六载,南宫开选场。当春寇未退,计车颇徬徨。
诏用秋八月,广额登俊良。帝御皇极殿,发策垂天章。
揆日唱甲乙,释褐遵典常。余忝平流进,法得授曹郎。
休假未获请,思亲泪滂滂。今晨南雁飞,数行寄汝旁。
念与汝别时,燂烁侵衣裳。斯文苏陈辈,鹣蟨互携将。
前登三诏岩,慕彼鸿鹄翔。既读客城诗,永怀百鍊钢。
帆力疾脱兔,歘忽过维扬。淮水方暴涨,訇哮雷声长。
长年尽股栗,前有覆水航。河伯丐我命,夺食饥蛟肠。
亭堠孤屹屹,河之水汤汤。上有团团天,下有古战场。
捩舵漕河口,十里一泽梁。下流若地窖,上流若天仓。
毫发一失势,叩头不可禳。渐近梁山泺,饥民恶如狼。
进退正惶惑,闻贼破武昌。故相伏剑死,烝黎堕沸汤。
中夜仰天叹,星月无晶光。我行将安之,鱼烂四海疮。
稍前过任城,济阴遥在望。水木类江表,幽探暂相羊。
传闻寇搪突,独畏孔子堂。想见丝竹声,鲁壁尚洋洋。
上嘉鲁连子,下思马宾王。一死诚倜傥,万言亦琅琅。
陈迹郁连连,清源接幽沧。大都焚荡后,物色难具详。
入都秋萧骚,疾风捲高冈。挂壁略见蠍,鸣篱绝无螀。
余病懒终试,谁使强激昂。友生剧天伦,可惜遽分张。
座主山阴公,风神照岩廊。清冰绝汁滓,大圭不斲方。
赏我金石韵,协以宫与商。知我负烈气,勉以桂与姜。
顾余惭曩贤,公乃韩欧阳。伏睹天子圣,自责如禹汤。
共吺伏四罪,荧惑移灾祥。临轩徕茂异,皇盼为悦康。
惕息朝士内,曷以赞虞唐。眠食今粗安,酒釂三四觞。
赤侧渐辞去,借贷聊充囊。最苦羸马头,蹀蹀尘沙黄。
闭户学罄折,出户旋已忘。顾惟倔强姿,不耻沟壑僵。
安得弃生平,如彼转粪蜣。所以公卿门,干谒竟未尝。
馀外顺坎流,不用强论量。亲前虽奉书,苦语总遮藏。
汝为从容说,慎勿使悯伤。时方抡史才,储国之梠梁。
争门或迮指,此态岂可当。我欲拂衣归,赍持一月粮。
旧路不可行,匹马从东方。吴雪虽苦寒,不敌蓟北霜。
预畜明灯檠,照我髭鬓苍。一言先语汝,努力学佐王。
黥刖谋补息,如我事已忙。泚笔再三叹,沾襟涕淋浪。
chóng zhēn shí liù zài , nán gōng kāi xuǎn chǎng 。 dāng chūn kòu wèi tuì , jì chē pō páng huáng 。
zhào yòng qiū bā yuè , guǎng é dēng jùn liáng 。 dì yù huáng jí diàn , fā cè chuí tiān zhāng 。
kuí rì chàng jiǎ yǐ , shì hè zūn diǎn cháng 。 yú tiǎn píng liú jìn , fǎ dé shòu cáo láng 。
xiū jiǎ wèi huò qǐng , sī qīn lèi pāng pāng 。 jīn chén nán yàn fēi , shǔ xíng jì rǔ páng 。
niàn yǔ rǔ bié shí , tán shuò qīn yī cháng 。 sī wén sū chén bèi , jiān jué hù xié jiāng 。
qián dēng sān zhào yán , mù bǐ hóng hú xiáng 。 jì dú kè chéng shī , yǒng huái bǎi liàn gāng 。
fān lì jí tuō tù , xū hū guò wéi yáng 。 huái shuǐ fāng bào zhǎng , hōng xiào léi shēng cháng 。
cháng nián jìn gǔ lì , qián yǒu fù shuǐ háng 。 hé bó gài wǒ mìng , duó shí jī jiāo cháng 。
tíng hòu gū yì yì , hé zhī shuǐ tāng tāng 。 shàng yǒu tuán tuán tiān , xià yǒu gǔ zhàn chǎng 。
liè duò cáo hé kǒu , shí lǐ yī zé liáng 。 xià liú ruò dì jiào , shàng liú ruò tiān cāng 。
háo fā yī shī shì , kòu tóu bù kě ráng 。 jiàn jìn liáng shān luò , jī mín è rú láng 。
jìn tuì zhèng huáng huò , wén zéi pò wǔ chāng 。 gù xiāng fú jiàn sǐ , zhēng lí duò fèi tāng 。
zhōng yè yǎng tiān tàn , xīng yuè wú jīng guāng 。 wǒ xíng jiāng ān zhī , yú làn sì hǎi chuāng 。
shāo qián guò rèn chéng , jì yīn yáo zài wàng 。 shuǐ mù lèi jiāng biǎo , yōu tàn zàn xiāng yáng 。
chuán wén kòu táng tū , dú wèi kǒng zǐ táng 。 xiǎng jiàn sī zhú shēng , lǔ bì shàng yáng yáng 。
shàng jiā lǔ lián zǐ , xià sī mǎ bīn wáng 。 yī sǐ chéng tì tǎng , wàn yán yì láng láng 。
chén jì yù lián lián , qīng yuán jiē yōu cāng 。 dà dū fén dàng hòu , wù sè nán jù xiáng 。
rù dōu qiū xiāo sāo , jí fēng juǎn gāo gāng 。 guà bì lüè jiàn xiē , míng lí jué wú jiāng 。
yú bìng lǎn zhōng shì , shuí shǐ qiáng jī áng 。 yǒu shēng jù tiān lún , kě xī jù fēn zhāng 。
zuò zhǔ shān yīn gōng , fēng shén zhào yán láng 。 qīng bīng jué zhī zǐ , dà guī bù zhuó fāng 。
shǎng wǒ jīn shí yùn , xié yǐ gōng yǔ shāng 。 zhī wǒ fù liè qì , miǎn yǐ guì yǔ jiāng 。
gù yú cán nǎng xián , gōng nǎi hán ōu yáng 。 fú dǔ tiān zǐ shèng , zì zé rú yǔ tāng 。
gòng dōu fú sì zuì , yíng huò yí zāi xiáng 。 lín xuān lái mào yì , huáng pàn wèi yuè kāng 。
tì xī cháo shì nèi , hé yǐ zàn yú táng 。 mián shí jīn cū ān , jiǔ jiào sān sì shāng 。
chì cè jiàn cí qù , jiè dài liáo chōng náng 。 zuì kǔ léi mǎ tóu , dié dié chén shā huáng 。
bì hù xué qìng zhé , chū hù xuán yǐ wàng 。 gù wéi jué jiàng zī , bù chǐ gōu hè jiāng 。
ān dé qì shēng píng , rú bǐ zhuǎn fèn qiāng 。 suǒ yǐ gōng qīng mén , gān yè jìng wèi cháng 。
yú wài shùn kǎn liú , bù yòng qiáng lùn liàng 。 qīn qián suī fèng shū , kǔ yǔ zǒng zhē cáng 。
rǔ wèi cóng róng shuō , shèn wù shǐ mǐn shāng 。 shí fāng lūn shǐ cái , chǔ guó zhī lǚ liáng 。
zhēng mén huò zé zhǐ , cǐ tài qǐ kě dāng 。 wǒ yù fú yī guī , jī chí yī yuè liáng 。
jiù lù bù kě xíng , pǐ mǎ cóng dōng fāng 。 wú xuě suī kǔ hán , bù dí jì běi shuāng 。
yù chù míng dēng qíng , zhào wǒ zī bìn cāng 。 yī yán xiān yǔ rǔ , nǔ lì xué zuǒ wáng 。
qíng yuè móu bǔ xī , rú wǒ shì yǐ máng 。 cǐ bǐ zài sān tàn , zhān jīn tì lín làng 。